NEN Normen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
NEN normen zijn Nederlandse afspraken, opgesteld onder begeleiding van het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), die vrijwillig worden toegepast om de kwaliteit, veiligheid en duurzaamheid van producten, diensten en processen te waarborgen.
Omschrijving
NEN, ofwel het Nederlands Normalisatie-instituut, faciliteert het proces waarbij belanghebbenden uit diverse sectoren, waaronder de bouw, afspraken maken die worden vastgelegd in normen en richtlijnen. Deze normen dragen bij aan uniformiteit, veiligheid en duidelijkheid binnen de bouwsector. Ze worden toegepast bij het ontwerpen, construeren en onderhouden van bouwwerken en installaties. Hoewel het gebruik van NEN normen in principe vrijwillig is, verwijst wetgeving zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) regelmatig naar specifieke normen. In dergelijke gevallen fungeert de norm als een methode om aan te tonen dat aan de wettelijke eisen wordt voldeld. Ook de Wet kwaliteitsborging (Wkb) schrijft voor dat kwaliteitstoetsers normen uit de bouwregelgeving toepassen. Naast nationale NEN normen zijn er ook Europese (NEN-EN, Eurocodes) en internationale (ISO) normen die in Nederland geldig zijn. NEN beheert een grote hoeveelheid normen op uiteenlopende gebieden.
Toepassing in de bouw
In de bouwsector zijn NEN normen een belangrijk instrument om te voldoen aan wettelijke voorschriften en om kwaliteit en veiligheid te garanderen. Ze bieden een gestandaardiseerde aanpak voor het ontwerpen, bouwen en onderhouden. Het Bouwbesluit (en in de toekomst het Besluit bouwwerken leefomgeving) verwijst naar diverse normen die bepalingsmethoden bevatten voor de vereiste kwaliteitsniveaus. Ook de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) vereist dat kwaliteitstoetsers de normen uit de bouwregelgeving toepassen bij hun controles. Voor specifieke bouwproducten wijst Europese wet- en regelgeving, zoals de Bouwproducten Verordening (CPR), normen aan die herkenbaar zijn aan de CE-markering.
Soorten en voorbeelden
Naast puur Nederlandse NEN normen bestaan er ook Europese normen die in Nederland worden overgenomen en aangeduid worden als NEN-EN normen. Eurocodes zijn hier een voorbeeld van en bevatten Europese normen voor het toetsen van de constructieve veiligheid van bouwconstructies. Ook internationale ISO normen kunnen in Nederland van kracht zijn. Voorbeelden van NEN normen in de bouw zijn onder andere NEN 1010 voor veiligheidsbepalingen voor laagspanningsinstallaties, NEN 2580 voor het bepalen van oppervlakten en inhouden van gebouwen, NEN 2767 voor conditiemeting van bouw- en installatiedelen, en normen voor specifieke materialen zoals NEN 6008 voor betonstaal en normen voor betonkwaliteit zoals NEN-EN 206 en NEN 8005. De NEN 9120 is een recente norm die richtlijnen geeft voor integrale toegankelijkheid van gebouwen. NEN 6075 heeft betrekking op weerstand tegen rookdoorgang.
Vergelijkbare termen
Bouwvoorschriften
Gebruikte bronnen: